Klokkenluidersregeling

Per 1 juli 2016 is de wet Huis voor klokkenluiders in werking getreden. Deze wet is erop gericht dat mensen die misstanden op hun werk melden geen nadelige gevolgen van hun melding zullen ondervinden. Het is voorgekomen, dat werknemers die ‘de klok hebben geluid’ zijn gepest, bedreigd, geïsoleerd, geschorst of zelfs ontslagen. Organisaties waar  meer dan 50 werknemers werkzaam zijn, zijn verplicht een klokkenluidersregeling te hebben. Binnenkort vallen zelfstandigen zonder personeel en vrijwilligers ook onder de bescherming van het nieuwe Huis voor klokkenluiders. De Eerste Kamer is van mening dat het huis iedereen, die werkt bij een organisatie, moet beschermen wanneer die een misstand meldt, dus ook zzp’ers en vrijwilligers.

Uitgangspunt is dat een vermoeden  van een misstand eerst intern aan de kaak wordt gesteld, zodat organisaties in staat worden gesteld zelf onderzoek te verrichten. Eerst als dat niet tot verbetering leidt kan een werknemer zijn vermoeden extern melden.

Interne regeling

In deze klokkenluidersregeling moet het volgende worden geregeld:

  • procedure over afhandeling van interne meldingen van vermoedelijke misstanden;
  • de definitie van een vermoedelijke misstand;
  • bij welke functionaris of functionarissen een vermoedelijke misstand kan worden gemeld;
  • de verplichting voor de organisatie om de melding vertrouwelijk te behandelen, indien de werknemer dit verlangt;
  • de mogelijkheid voor werknemers om een adviseur in vertrouwen te raadplegen over een vermoedelijke misstand.

‘Huis voor klokkenluiders’

Voor externe meldingen is het Huis voor klokkenluiders opgericht. Dit Huis heeft een afdeling advies en een afdeling onderzoek.

De afdeling advies heeft als taak om werknemers te informeren, adviseren en ondersteunen over welke stappen kunnen en moeten worden genomen om een vermoedelijke misstand te melden (intern of extern).

Bij de afdeling onderzoek kan een vermoedelijke misstand worden gemeld voor zover het maatschappelijk belang ernstig in het geding is. Dat kan bijvoorbeeld aan de orde zijn in geval van schending van een wettelijk voorschrift, een gevaar voor de volksgezondheid, een gevaar voor de veiligheid van personen of aantasting van het milieu. Werknemers kunnen de afdeling onderzoek verzoeken om een onderzoek in te stellen. De afdeling onderzoek heeft als taak om:

  • te beoordelen of een verzoek van een werknemer ontvankelijk is;
  • een onderzoek in te stellen naar de vermoedelijke misstand en de manier waarop de betreffende organisatie de interne melding heeft behandeld;
  • een onderzoek in te stellen naar een vermoedelijke misstand naar aanleiding van één of meerdere adviesvragen;
  • algemene aanbevelingen te geven hoe de betreffende organisatie een misstand moet oplossen.

Organisaties die te maken hebben met een melding, zijn op basis van de Wet Huis voor klokkenluiders verplicht mee te werken aan een onderzoek.