Literair recensent gaat zijn boekje te buiten

Feiten

De werknemer was een vooraanstaand literair recensent van de Volkskrant, waarbij hij boekrecensies schreef en ook jurylid voor meerdere literaire prijzen was. Aan het schrijven van een recensie bleek echter een prijskaartje te hangen. De werknemer had meerdere jonge schrijfsters uitgenodigd om met hem in het Okura hotel seks te hebben in ruil voor een recensie in De Volkskrant. Zo luidde een anonieme tip, die in december 2017 per mail aan de hoofdredacteur aan de Volkskrant was gestuurd.

Geruchtenstroom

De geruchten over de werknemer bleven aanhouden, zodat de Volkskrant begin 2018 hem hiermee heeft geconfronteerd en gevraagd wat hiervan waar is. De werknemer heeft niet alleen de geruchten ontkend maar ook weersproken dat hij op een andere manier ongepast contact zou hebben gehad met schrijfsters. Een jaar later kwam de werknemer weer in beeld bij de hoofdredacteur van de Volkskrant, omdat hem ter ore kwam dat NRC Handelsblad bezig zou zijn met een onderzoek naar de werknemer. Dit keer was de aantijging dat de werknemer schrijfsters zou hebben uitgenodigd voor lunches voordat hij hun boeken zou recenseren. Ook dit keer ontkende de werknemer en verklaarde dat zijn contacten met schrijvers zich beperkten tot interviews. De werknemer bleef ontkennen, ook nadat de adjunct hoofdredacteur van de Volkskrant hem nog een keer hierover had bevraagd.

Intern en extern onderzoek

De Volkskrant ging op onderzoek uit. Te beginnen met het voeren van gesprekken met tien vrouwelijke auteurs door de adjunct-hoofdredacteur. Daarna heeft De Volkskrant Hoffmann Bedrijfsrecherche ingeschakeld om te verifiëren of de klachten van de werknemers op waarbeid berusten. Hoffmann heeft met negen van de tien vrouwelijke auteurs gesproken. De bevindingen van Hoffmann en de geanonimiseerde gespreksverslagen inclusief bewijsstukken van drie auteurs zijn op 19 juni 2020 met werknemer gedeeld. DPG Media (lees: De Volkskrant) heeft op basis van de uitkomst van deze onderzoeken de kantonrechter verzocht de arbeidsovereenkomst met de werknemer te ontbinden primair wegens verwijtbaar handelen en subsidiair wegens een verstoorde arbeidsrelatie.

Verweer van de werknemer

De  werknemer voerde aan, dat de verklaringen van de schrijfsters anoniem waren afgelegd, zodat het volgens hem lastig was verweer te voeren tegen anonieme beschuldigingen. Saillant detail in deze zaak is dat de werknemer zelf  de namen van drie vrouwelijke auteurs heeft genoemd, van wie hij aan de hand van screenshots heeft achterhaald dat zij over hem hebben verklaard. Daarnaast heeft de werknemer in zijn correspondentie met de hoofdredactie van De Volkskrant nog namen van zes andere vrouwelijke auteurs genoemd, met wie hij heeft gecorrespondeerd en/of contact heeft gehad. Dit verweer is dan ook niet gehonoreerd.

Erkenning

Na een aanvankelijke ontkenning heeft de werknemer erkend dat hij met vrouwelijke auteurs contact opnam via Facebook Messenger. Hij heeft toegegeven dat hij een ontmoeting aan een schrijfster heeft voorgesteld, terwijl zijn recensie van haar roman nog niet was gepubliceerd. Ook heeft hij toegegeven, dat hij een schrijfster heeft uitgenodigd voor een ontmoeting, terwijl haar boek nog moest verschijnen. Daarnaast heeft de werknemer toegegeven, dat hij vertrouwelijke informatie uit een literaire jury heeft gedeeld met een schrijfster.

Oordeel kantonrechter

De kantonrechter rekent het de werknemer aan, dat hij als ervaren redacteur niet uiterst terughoudend is geweest in zijn contacten met schrijfsters. De werknemer had kunnen nagaan -door de aanhoudende vragen van de hoofdredactie naar het waarheidsgehalte van de geruchten- dat dergelijk gedrag door DPG Media als ontoelaatbaar wordt gezien. Door het gedrag van de werknemer heeft hij de reputatie van De Volkskrant, die journalistieke integriteit en respectvolle omgangsvormen hoog in het vaandel heeft staan en dat ook uitdraagt, in diskrediet gebracht. De kantonrechter is van oordeel, dat het gedrag van de werknemer weliswaar verwijtbaar, maar niet ernstig verwijtbaar is. Ontbinding op grond van de primaire grond, verwijtbaarheid handelen, vindt niet plaats.
 
Wat de werknemer uiteindelijk de das om heeft gedaan is dat hij stelselmatig de hem verweten gedragingen heeft ontkend. Voor het geval de werknemer de hem verweten gedragingen had toegegeven, had De Volkskrant kunnen volstaan met een officiële waarschuwing en/of een andere disciplinaire maatregel, aldus de kantonrechter. Door de herhaalde ontkenningen is de werknemer debet aan een ernstig en duurzaam verstoorde arbeidsrelatie, hetgeen een redelijke grond is om de arbeidsovereenkomst te ontbinden.

Dit artikel is geschreven door mr. Brigitte Siesling